Màu thời gian

Thời gian là một khái niệm để diễn tả trình tự xảy ra của sự kiện, biến cố và khoảng kéo dài của chúng. Thời gian vận động không ngừng. Để xác định thời gian người ta so sánh một quá trình vận động có tính chu kỳ ổn định và dễ tưởng tượng như đồng hồ, con lắc, sự quay của trái đất… Thời gian có một chiều duy nhất đó là từ quá khứ đến hiện tại và tương lai.

Trong thuyết tương đối hẹp của Albert Einstein, không gian ba chiều được thêm vào chiều thứ tư ct  (c là vận tốc ánh sáng, t là thời gian) nhằm giúp định vị các sự vật được dễ dàng khi hệ quy chiếu thay đổi trong Không-thời gian của Minskowski. Thời gian diễn ra dài hay ngắn phụ thuộc sự lựa chọn hệ quy chiếu. Không-thời gian là một vũ trụ chuyển động. Thời gian được xem như một nguồn lực tạo nên sự tiến hóa trong vũ trụ bao la, biến những ước mơ thành hiện thực.

Hôm nay chúng ta kỷ niệm 60 năm xây dựng và phát triển Khoa Toán – Đại học Sư phạm Huế. Sáu mươi năm, hơn nửa đời người, là thước đo thời gian. Chúng ta hồi tưởng lại quãng đường đã đi qua, thầy xưa bạn cũ ai còn ai mất. Nhớ thầy Nguyễn Văn Hai dạy toán rất hay, thầy Nguyễn Đình Ngọc dạy rất khó… Hình ảnh những nhà giáo mẫu mực đó là hành trang để chúng ta vào đời. Thời gian đọng mãi trong mỗi chúng ta. Thời gian luân chuyển trưởng thành để lại trong ta những ký ức khó quên về tình thầy trò, tình bạn bè.

Trong văn chương, thời gian lại mang màu sắc và hương vị. Nhà thơ Đoàn Phú Tứ cho rằng :

Màu thời gian không xanh,

Màu thời gian tím ngát.

Hương thời gian không nồng,

Hương thời gian thanh thanh.

Còn nhà thơ Pháp nổi tiếng G. Apollinaire quan niệm thời gian có hương vị của mùa thu nhung nhớ :

J'ai cueilli ce brin de bruyère

L'automne est morte souviens-t'en

Nous ne nous verrons plus sur terre,

Odeur du temps brin de bruyère.

Et souviens-toi que je t'attends.

Bài thơ này đã được nhạc sĩ Phạm Duy phổ thành bản nhạc rất nổi tiếng với tên « Mùa thu chết » :

Ta ngắt đi một cụm hoa thạch thảo

Em nhớ cho mùa thu đã chết rồi !

Đôi chúng ta sẽ chẳng còn nhìn nhau nữa

Ôi ngát hương thời gian mùi thạch thảo

Em nhớ cho rằng ta vẫn chờ em.

Nhà thơ Lưu Trọng Lư thì viết :

Nghiêng nghiêng mái tóc hương nồng,

Thời gian lặng rót một dòng buồn tênh.

Thời gian có vô vàng màu sắc và hương vị, tùy thuộc vào cảm nhận của mỗi chúng ta! Nhưng thời gian vận động không ngừng. Hôm qua là quá khứ của hôm nay, và hôm nay sẽ là quá khứ của ngày mai. Hãy trân trọng từng phút giây của cuộc sống hiện tại và đem yêu thương đến những người xung quanh bạn nhé !

                                                                             LÊ CÔNG THUẬN

         Cựu sinh viên tốt nghiệp Khóa Nguyễn Khuyến 1969